Kaynakça Nasıl Yazılır?
Bu yazı ile birlikte, Lisans, Yüksek Lisans veya Doktora programlarını tamamlamak için tez yazması gereken her öğrencinin sorduğu “kaynakça nasıl yazılır” “kullanılan kaynaklar tezde nasıl gösterilir” sorulara cevap verilmeye çalışılacaktır.
Kaynakça oluşturmak için belirli kurallar vardır. Bu kurallar: İlk olarak yazar adı, sonra eserin adı, daha sonra eserin yayınlandığı yayın evi ya da kitabevi, en sonunda da eserin basıldığı şehir, son olarak da eserin basıldığı yıl yazılır. Bu bilgiler yazılırken, aralarına virgül “,” işareti konulur.
Master Tez olarak arama motorlarında aratıldığına sıklıkla rastladığımız Kaynakça nedir? sorusu ile alakalı detaylı bilgilere geçmeden evvel kısa bir tanım yapmak gerekirse; kaynakça, tez ve diğer bütün bilimsel metinlerde başvuruların eserlerin listesi olarak tanımlanabilir. Daha önce tez yazım tecrübesi olmayan öğrenciler genelde kaynakçayı en sona bırakmakta bu da zaten zor olan tez yazım sürecini daha da zor bir hale getirebilmektedir. Tez yazmakla yükümlü olan her öğrencinin kaynakçayı nasıl oluşturacağını tez yazım aşamasına geçmeden evvel öğrenmelerinde fayda olacaktır. Aksi halde kaynakça oluşturma süreçleri tezin yazım sürecinden bile daha zor bir hale gelebilmektedir.
Kaynakça Nasıl Yazılır Hakkında Detaylar:
Meydana getirilen tez, makale veya projelerde başvurulan bütün kaynakların yer aldığı listeye kaynakça adı verilmektedir. Burada özellikle atlanmaması gereken nokta, kaynakça hazırlanırken metinde yer verilen bütün atıfların kaynakçada olması gerekliliğidir. Kaynakçalar APA gibi yaygın formatlarda genel olarak alfabetik sırayla istense de bazı formatlarda metinde geçtiği sıraya göre sıralanması da istenebilmektedir. Kısaca kaynakçanın nasıl oluşturacağı sizden istenen format doğrultusunda belirlenmektedir.
Yukarıda bahsi geçen doğru kaynakça formatından kasıt bağlı bulunduğunuz üniversite veya enstitünün günümüzde ulusal ve uluslararası düzeyde geçerliliği bulunan kaynak gösterme şeklilerinden kabul ettiğidir. Uluslararası alanda en çok öne çıkan geçerli kaynakça gösterme şekilleri APA, Turabian, Chicago, IEEE ve APA olarak karşımıza çıkmaktadır. Ülkemizde yer alan üniversite ve enstitülülerin genel olarak kabul ettiği kaynak gösterme formatları MLA ve APA formatlarıdır.
Bahsi geçen APA ve MLA kaynak gösterme şekilleri benzerlik gösterseler de esas özellikleri sebebiyle birbirlerinden ayrılmaktadır. Ülkemizde yer alan üniversitelerin mühim bir kısmı te yazımı için APA formatına başvurulmasını istemektedir. APA formatı genellikle sosyal bilimlerde başvurulan bir format olarak karşımıza çıkmaktayken MLA formatına ise felsefe, müzik, tiyatro gibi alanlarda başvurulmaktadır. Yazının devamında ülkemizde üniversitelerin büyük çoğunluğunda istenen APA kaynak göster formatının ne şekilde oluşturulması gerektiği üzerinde durulacaktır. APA dışında farklı bir format konusunda bilgi almak istiyorsanız bizlere yapacağınız bildirim doğrultusunda memnuniyetle yardımcı olacağımızı belirtiriz.
APA Formatında Kaynakça Nasıl Yazılır?
Alıntı yapılan kaynağın metin içindeki gösterimi yazar sayısına göre farklılık gösterebilmektedir. Kaynakların metin içindeki gösterimleri örneklerle aşağıda verilmiştir.
Metin İçi Kaynak Gösterimi:
Tek Yazarlı Çalışmalar
Yazar-tarih tipi alıntı yöntemi, metin içindeki uygun yere yazarın soyadını ve kaynağın yayım yılının yazılmasını gerektirir. Yayım yılının bilinmediği durumlarda yıl bilgisi yerine t.y. ibaresi kullanılır. Alıntılar kitap, tez, rapor gibi sayfa sayısı çok olan kaynaklardan alıntı yapılıyorsa, alınan ifadelerin yer aldığı sayfa numarası da gösterilmelidir.
- Ateş (2014) çalışmasında…
- Varal (2012, s.45) tarafından yapılan araştırmada … bulunmuştur
- Çalışma … olduğunu göstermektedir (Erdemir, 2010).
- Araştırmada …. sonuçlar elde edilmiştir (Şahin, 2015: 78)
Ay ve yıl bilgilerini birlikte içeren kaynaklara (bildiri gibi) atıf yapıldığında da metin içinde sadece yıl bilgisi verilmelidir. İki ya da daha fazla aynı soyadlı yazar varsa, yayın yılları farklı olsa bile metin içinde her atıfta bu kaynaklar yazarların ilk adlarının kısaltması ile birlikte verilir:
- Özdemir (2000) ve M. Özdemir (2001) tarafından yapılan çalışmalarda…
İki Yazarlı Çalışmalar
Bir çalışma iki yazar tarafından yapıldıysa, metin içinde bu yayına her atıf yapıldığında her iki isme de atıf yapılır.
- Özdemir ve Dindar (2013) çalışmasında…
- Ostrow ve Chang (2013) … olduğunu belirtmiştir
- …… olduğu tespit edilmiştir (Kurtines & Szapocznik, 2003).
İki yazarlı çalışmalarda iki yazarın da soy isimleri aynı ise ilk yazarın isminin baş harfleri her metin içi atıfa dâhil edilir:
- … A. Ergen ve Ergen (2014) yaptıkları çalışmada…
- … B. Özbay ve Özbay (2008) ve C. Özbay (2009)’un çalışmaları incelenmiştir.
Üç, Dört ya da Beş Yazarlı Çalışmalar
Bir çalışmanın üç, dört ya da beş yazarı var ise, metinde ilk atıf yapıldığı yerde tüm yazarların soy isimlerine yer verilir.
- Borau, Ulrlich, Feng, ve Shen (2009) tarafından yapılan araştırmada …
- ….. sonuçlar bulunmuştur (Kisangau, Lyaruu, Hosea & Joseph, 2007).
Çok yazarlı bu çalışmalara yapılan ikinci ve daha sonraki atıflarda sadece çalışmanın ilk yazarının soy ismi yazılır, arkasından vd. (ve diğerleri kalıbı için) kısaltması kullanılır ve yayımın yıl bilgisi verilir. İngilizce tezlerde “vd.” kısaltması yerine “et al.” kullanılır.
Eğer üçten fazla yazarlı, aynı yıl yayımlanan iki farklı çalışmada yazar soy isimlerinin aynı olmasından kaynaklı aynı kısaltma yapılıyorsa, iki yayımı birbirinden ayırt etmeye yetecek sayıda ilk yazarlara atıf yapıp, sonra kısaltma yapılmalıdır:
- Ireys, Chernoff, DeVet ve Kim (2001) ve Ireys, Chernoff, Stein, DeVet ve Silver (2001) çalışmaları için;
- (2001) çalışmaları için; Ireys, Chernoff, Devet vd. (2001) ve Ireys, Chernoff, Stein vd. (2001) yaptıkları çalışmalarda…
Altı ve Daha Fazla Yazarlı Çalışmalar
Bir çalışmanın altı ve daha fazla yazarı varsa, ilk gösterim de dâhil olmak üzere tüm geçtiği yerlerde kısaltılmalıdır.
- Abisel vd. (2005) … çalışmasında … sonuçları elde edilmiştir (Dalkırmaz vd., 2014).
Kaynaklar Bölümü
Metinde alıntı yapılan bütün kaynaklar, “Kaynakça” başlıklı yeni ve ayrı bir sayfada verilir. Bu bölümde, çalışmada kullanılan bütün kaynaklar doğru ve tam olarak listelenir. Metinde gönderme yapılmayan kaynaklara “Kaynakça”da yer verilmez. Bizzat görülmeyen ve yararlanılmayan kaynaklar “Kaynakça”ya alınmaz.
Kaynaklar yazarların soyadına göre alfabetik olarak sıralanır. Eğer yazar adı yoksa kaynak adı esas alınır. Bir yazarın birden çok kaynağı kullanılmışsa kaynaklar kronolojik sırayla/tarih sırsına göre yazılır.
Örnek:
Kaynakça Kuralları Nelerdir?
- Kaynakçada yer alan kaynaklar, yazarların soyadını temel alarak alfabetik sıraya göre sıralanmalıdır.
- Metin içinde aynı yazara ait birden fazla atıf yer alıyorsa eserlerin yayın yılına göre sıralama yapılır, yılı erken olan yayın önce yazılır.
- Metin içinde atıf yapılan yayınların yazarları aynı fakat yayın yılları farklı ise yayın yılı önce olan kaynak önce gösterilir. Yayın yılı da aynı ise bu defa yayının başlığının ilk harfi ölçüt olarak alınır.
- Metin içinde aynı yazara ait birden fazla atıf yer alıyorsa ve bazı yayınlara farklı yazarlar da eşlik ediyorsa, yayın yılı gözetilmeksizin önce yazarın tek başına yaptığı yayına yer verilir.
- Metin içinde atıf yapılan ilk yazar aynı kalıyor ve ikinci veya üçüncü yazarlar değişiyorsa, ikinci yazarın soyadına göre alfabetik sıralama yapılır; eğer ikinci yazarlar da aynıysa üçüncü yazarın soyadına göre sıralama yapılır.
- Kaynakçada belirtilen kurum/grup isimleri kısaltma olarak değil açık olarak verilmelidir.
“Kaynakça Nasıl Yazılır?” adlı makalemizin sonuna geldik. Dilerseniz tez yazdırma desteği almak için tarafımıza ulaşabilir, fiyat teklifi alabilirsiniz.